Էդոն
Զինվորի տան իմ հիվանդասենյակում նստած փորձում եմ կոշիկս հագնել։ Ձախ, վնասված ոտքիս ոտնաթաթն անկառավարելի ա, դժվարանում եմ մենակով հագնել։ Այս անգամ որոշել եմ թեկուզ դժվարությամբ, բայց մենակ հագնել։ Դուռը կիսաբաց է։ Էդոն պալատի մոտով անցնում ա, տեսնում ա, որ դժվարանում եմ գալիս է օգնության։ Երկուսով ենք փորձում։ Էլի դժվարանում ենք։ Երկու մեկձեռքանիների համար դժվար է թույլ ու անկառավարելի ոտքը տեղավորել նեղ բոթասի մեջ։ Էդոյի ճակատը քրտնել է, բայց չի թողնում, օգնում ա հագնում ենք։ 44-օրյա պատերազմին Հակոբյան Էդվարդը Ռուսաստանից կամավոր է եկել։
Գլխից վիրավորվել է, որի հետևանքով թուլացել է Էդոյի աջ ոտքն ու ձեռքը, վնասվածքի պատճառով նաև խոսքն ա տուժել, սկզբում մենակ մի բառ էր ասում, հետո քիչ-քիչ Զինվորի տան հմուտ մասնագետների շնորհիվ բացվեց Էդոյի խոսքը։ Արդեն քայլում է ու մի քանի բառ ասում. «ո՞նց ես, ինչ կա չկա»: Էդոն չի խոսում, բայց Զինվորի տանը՝ մեր տանը բոլորը հասկանում են Էդոյին, որովհետև ուզում են հասկանալ։ Ավելի շատ ժեստերով ա շփվում մարդկանց հետ՝ ձեռքով անում, ժպտում ու նաև նրանց ում հավանում ա՝ օդային պաչիկներ ա ուղարկում։ Էդոյից շատ բարություն ու սեր ա հորդում։ Մեկ-մեկ էլ Էդոյին շատ բարձր ծիծաղելիս կտեսնեք՝ մեր կարգավիճակի, իր մի քանի բառ ասել կարողանալու, ավելի շատ բառեր ասել չկարողանալու ու միայն նրա համար, որ Զինվորի տնից ամենաշատը պիտի ծիծաղի ձայներ լսվի։
Մի անգամ վիրավոր տղերքից մեկը բուժքրոջ կամ վիրավոր տղերքից մի ուրիշի հետ կոպիտ էր խոսել։ Էդոն նկատել էր կողքից, զայրացավ, ձեռքով, ոտքով , անհանգիստ շարժումներով հասկացրեց Վ-ին որ չի կարելի կոպիտ խոսել։ Էդոյի աչքից գրեթե ոչինչ չի վրիպում։
Ամիսներ առաջ Էդոյին մանդարին հյուրասիրեցի, հրաժարվեց։ Զարմացա։ Ես ու Էդոն ընկերական ենք, պիտի որ չհրաժարվեր։ Ու երկար ժամանակ չէի կարողանում հասկանալ ինչի չվեցրեց։
Մի ուրիշ անգամ Էդոյին իր մայրը ինչ-որ քաղցրավենիք ու միրգ էր բերել, Էդոն ջղայնացավ ու չվերցրեց պայուսակը։ Ես գլխի ընկա ու հարցրեցի Էդոյին. «Չես ուզու՞մ մարդկանց նեղություն տալ»: «Հաա, հաա» լայն ժպտում ա Էդոն։ Հասկացա նաև ինչու չվերցրեց իմ հյուրասիրած մանդարինը։ Կարծում եմ՝ մտածել ա չվերցնի, որ ես ուտեմ։ Չի ուզում որևէ մեկին նեղություն տալ, անգամ մորը։
Էդոն չորս հենման կետ ունեցող ձեռնափայտը փոխարինել է մեկ հենման կետ ունեցող ձեռնափայտով։ Միջանցքներում բարձրացնում, տղերքին է ցույց տալիս։
Մենք ուրախանում ենք, որ, վերականգնվում է, բուժվում, խոսում։Էդոյի սենյակ եմ մտնում։ Գրում ա։ Տետրի մեջ տղաների ու ընկերների անուններն ա գրել ու շարունակում ա տարբեր բառեր գրել։ Հավանաբար գիտակցելով, որ գրավոր խոսքը բանավոր խոսքի վերականգնմանն էլ կօգնի։
«Վերջերս քիչ ես երգում Էդ, ու տրամադրությունդ էլ լավ չի, քեզ չի սազում» ասում եմ Էդոյին։ Ու Էդոն սկսումա երգել, ես էլ միանում եմ իրան, ես բառերով, Էդոն՝ «Էդոյավարի», մի հին ժողովրդական երգ ենք «երգում»՝ «Զեփյուռի նման» վերնագրով։
Հեղինակ՝ Նարեկ Վարդանյան
Աղբյուր` Զինվորի տուն վերականգնողական կենտրոն