Լեոնիդ Ենգիբարյան. Կրկեսի արքան

«Աստղերը առկայծում են և մարում: Կյանքը նրանց մեջ մերթ բորբոքվում է, մերթ մի որոշ ժամանակով նվաղում, որպեսզի նորից վերածնվի, և եթե անգամ ինչ-որ մեկը մահանում է, իսկ դա, ցավոք, պատահում է, ապա գալիս են ուրիշ մարդիկ և նորից աստղեր վառում»,- ասում էր կրկեսի արքան։

Լեոնիդ Ենգիբարյանը (1935թ. մարտի 15 — 1972թ. հուլիսի 25) XX դարի կրկեսի նշանավոր արտիստներից է: Վարպետորեն օգտագործելով իմպրովիզացիայի և մնջախաղի նոր ու հետաքրքիր արտահայտչամիջոցներ՝ հարստացրել է կրկեսի ծաղրածուի ավանդական կերպարը:

Լեոնիդ Ենգիբարյանը 1953-1955թթ. սովորել է Մոսկվայի ֆիզիկական կուլտուրայի ինստիտուտում (զբաղվել է բռնցքամարտով): 1959թ. ավարտել է Մոսկվայի պետական կրկեսային և էստրադային արվեստի ուսումնարանը: 1971թ. ստեղծել է մնջախաղի էստրադային թատրոն՝ սկզբնավորելով «ենգիբարյանական ուղղությունը»: Լավագույն ներկայացումներից են «Աստղային անձրևը», «Ծաղրածուի տարօրինակությունները»: Ի դեպ, Ենգիբարյանը սովետական կինոյի պատմության մեջ միակ մարդն է, որ իր մասին ֆիլմում ինքն իրեն է խաղացել։

Ենգիբարյանը ստեղծել է ողբերգական և կատակերգական տեսարաններ, բազմազան կերպարներ ու իրավիճակներ, կիրառել բարդ հնարքներ, որոնք ցուցադրել է նաև կրկեսում:

Խոհափիլիսոփայական երանգ ունեն Ենգիբարյանի «Փողոցային ակրոբատ», «Քայլեր», «Ողջն ու մեռածը», «Բռնցքամարտ», «Սիրտը ափի մեջ», «Հովանոց» ստեղծագործությունները: Նրա գործունեությանն են նվիրված «Ծանոթացե´ք, Լեոնիդ Ենգիբարովն է», «2-Լեոնիդ-2» կինոնկարները:

1972թ. Երևանում ստեղծվել է Ենգիբարյանի անվան մանկական կրկես-ստուդիան (հիմնադիր և ղեկավար՝ Սոս Պետրոսյան), կրկեսի շենքի առջև կանգնեցվել է նրա հուշարձանը (1995թ., քանդակագործ` Լևոն Թոքմաջյան):

Նյութի հեղինակ՝ Սեդա Բարսամյան